English

Taian emails aika kewe bwa angkoa a roko man aobitin te tax ke te angabwai

Phishing emails aika a kewe bwa aongkoa a roko mai irouia taan mwakuri n te tax ke n botakin te tautaeka aika a maan n tei rabwataia. A bon ataaki naba bwa taan scammers (taan kamwane). 

A aki akaka tain emails aika a kewe n roko iroum inanon te ririki, ma e rereke riki n taai ni katabetabe ibukin karaoan te tax, ngaia are a rang kakaotiia bwa are a mwaiti bitineti aika a iangoa karaoan aia tax.

Kanganga

  • Ngkana ngkoe te taxpayer ke iai riki tabem man te botaki n tax, e kona n roko iroum te phishing email ae e tuatua karekean rongorongo aika a taburoroko are ngaia ae karekea riniia taan iraa nakon am account n am bangke ke am card.
  • Iai naba email aika a airi ma te attachment ae aongkoa bon oi n bwai, ma ni bon etina ao a karokoa te virus ae e kona ni keweiko, spy iaom ke n taumatoaiko bwa ko na kabwaka te mwane.
  • Teuana naba te kanganga ae e irekereke ma imanonoan temanna bwa e na kabongana te service ae e aki kinaaki ma tiaki are e kinaaki, bon ngaia are e karaoa te tiati ae e rang riao ibukin mwakuri aika a karaoaki iroun te tautaeka n akea booia ke e boraoi. A kinaaki taian website aikai n araia ae copycat websites.

Kamanoan am bitineti

  • Uringa bwa a aki kona ana botaki ni mwakuri te tautaeka ni kaongoko taekan te kabomwi n te tax ke te katuua – ke n tuatua rongorongon te kabwakamwane aika a onoti nakon temanna ma temanna – n te email, te text ke te katanoata n taabo n reitaki iaon te intanete.
  • Taratara raoi ibukin taian email aika:
    • A kabongana ana address te tia kanakoa te email ae e kaokoro ma te email address ae e oti iaon ana website te kambwana ae e kinaaki.
    • A kanakoaki man te address ae e rang kaokoro ke man te webmail address ae e aki kakaboaki.
    • E aki kabongana raoi aram, ma e kabongana te kamauri ae e aki mwanewea aran te aomata n aron “Dear customer”, “Dear Business Owner”, “Dear Taxpayer” ke bon akea te kamauri.
    • A kabonganai aanga ni katawe, n aron karekean te rekenikai ae e a katakakako bwa ko na karaoa te mwakuri bwa mwina e na kainaki am account, ke ko na aki ooa tain te kabwakamwane ke te kabomwi.
    • A tuatua bwaninin rongorongon te bitineti ke taan mwakuri aika a kakawaki n aron te username, password ke bank details.
  • Taratarai raoi tain email aika iai bwaai aika a iri ma ngaia. Ngkana ko nanououa, tai kauka te bwai are e iri ma te email ao kamauna te email, tai kaboa ao tai kanakoa nakoia tabeman ma ti karaoa aio ngkana ko na ribotinna nakon te botaki are aongkoa e roko te email mai irouia ibukin te kakoaua.
  • Taratarai taian copycat websites, aika a kona ni karaoa te tiati ae e bubura ibukin karaoan te mwakuri ae e aki kakaboaki, ke e uarereke boona, man ana website te tautaeka ae e kinaaki. A na kona taian website aikai n angan am bitineti kabane mwane aika a na bon riai n akea ao n aki naba karaoi mwakuri aika a kainnanoaki, e ngae ngke a rang tabangaki taian website aikai iaon iaon Google ke tabeua riki tabo ni kakaei iaon te intanete.

Ngkana ko a tia n rotaki n te mwakuri n iraa:

Reitaki nakoia bureitiman

Jagon Baster

Phishing

Te mwakuri ni kakaea te kimoa ike taan ioawa a kairia tenaan user nakon te website ae kairua n te kantaninga are a na reke information aika private n aron tao aran te user ke te passwords.