English

Taian Wireless Network & Hotspot

A bane n tia ni bitaki ke ni katamaroaki taian wireless network n te aro are ti kona ni kabonganai taian smartphone, tablet ke laptop i nanon ara tai n nakonako/mwamwananga, n ara auti ke n te aobiti. E rang bebete aron kabonganan te wireless network i nanon te auti ke te aobiti ao bon i tinaniku naba ibukin kanakoan ao butimwaean taian email … ao a kona naba ni karaoa aei koraki aika kawariko ke am irua. Ti kona naba ni karaoi aikai n taabo n amarake, outero ao taabo ni mooi (pubs) ni kabonganan taian wireless network ke hotspot ibukia te botannaomata. E a rang angaraoi riki karinan te broadband service n am mobile ke ‘dongles’, ko kona naba ni karaoa am mwakuri online ngkana iai te cellular 3G ke 4G coverage. 

Te WiFi n te mwenga/aobiti/mobile (ae kinaki n arana ae te wireless connections ke te toma nakon te internet ae aki kainanoa te uaea), e kabongana te technology ae (802.11). Iai naba kanganga aika a kona n riki, e bon tannako anne ma ana kanganga. Ma e bebete naba aron kamanoam ngkana ko kabonganai tabeua ara ibuobuoki aika bebete.

Te wireless network n te mwenga/Aobiti

Taian Kanganga

Ngkana e aki mano raoi am wireless hub/router/dongle, e kakai reke rinnakoia aomata aika kaan ma ngkoeN te aro aioaomata aika akea kariaiakaia a kona ni karaoi baikai: 

  • A taona nako am bandwidth– ae e na rota iai butimwakan te online n am kaombiuta ao am devices tabeua. 
  • Kabonganan am download allowance ae ko a tia ni kabwaka boona nakon am Interenet Service Provider (ISP). 
  • Te download iaon bwaai aika aki raoiroiae na oti mwina nakon am address ao tiaki nakon aia kaombiuta. 
  • Te rinnako nakon taian rongorongo aika a kakawaki ae ko kanakoi ke a roko iroum online.  

Wireless Networking ae mano

Taian kanganga aika a oti i eta a kona n totokoaki rekeia ngkana te wireless hub/router/dongle ae ko kan toma nako iai e mano. N tuoan aio ao ko kona n kakaei taian wireless network aika a tauraoi ni kabonganaki ao ko kona n ataia bwa mano ngkana e oti iai te kanikina ae tamnein te roka (padlock).

Ngkana ko moan katoma am kaombiuta, smartphone, tablet, printer ke taian device nakon te wireless hub/router/dongle, ko na kaungaki bwa ko na karina am password/key, aio kanikinaean ae te network e mano  ibukin kabonganana. Aio e a kona ni katoma te device ibukin kabonganana n te tai are ko katomako iai ao ibukin kabonganana rimwi. Te password/key ana bon katauraoaki ma te hub/router/dongle, ma ko kona n anganaki te kona bwa ko na bitia nakon ae ko bon tangiria.

Ngkana ko a tibwa karaoa (set up) te hub/router/dongle, e na bon kaman tia n rin ma ni maiu aron kamanoan bwai aikai. Iai teniua karinan n encryption aika tauraoi (WEP, WPA ao te WPA2), ao WPA2 bon te kabanea n rietata. Angia hubs/routers anganiko te kona n rinea te level ae te kabanea n rietata, ma uringa are devices aika bwain rimoa aki kona ni roko kabotauaia ma taian level aika rietata.

Ngkana arona bwa am wireless hub/router/dongle ibukin mwengam/aobiti/mobile ko kan katoma ao ko taku bwa e aki mano, noora aron kabonganana (user manual).

Taraia bwa am antivirus/antispyware a mwakuri raoi ao n tia ni kabouaki (updated) ao am firewall e mwakuri naba imwain ae ko toma nakon te wireless network.

Kawakin ao kamanoi raoi taian WiFi codes bwa akea ae na kona n rinnako ke ni kabonganai.

Uringa bwa te access code e koreaki i aon te hub/router, ngaia ae kawakinna raoi ke kanakoa, ke kawakina rabwatan te hub/router n te tabo ae aki kona n reke iai ngkana arona bwa iai te aomata ae ninia am tabo ke aomata aika roko ni mwengam ao ko aki kinaia.

WiFi ibukin te botanaomata

Taian Kanganga

Te kanganga n aron kamanoam n irekereke ma kabonganan ana WiFi te botanaomata bwa aomata aika akea kariaia aia a kona n ninianako baika ko karaoi online. N aron ae a kona n rawei am password ao ni wareware n am emails aika ko aki tangiria bwa a na ataki. E kona n riki aio ngkana e toma am device ma te WiFi e aki mano/encrypted, ke iai temanna ae karaoa te hotspot ae kewe ae mwamwanaiko bwa angkoa te hotspot ae bon kinaki ma n koaua.

Te katomatoma ae encrypted, e kainanoaki bwa ko na karina te ‘key’ ae aio tarana: 1A648C9FE2.

I rarikin aio, ko kona naba ni kaungaki bwa ko na rinnako (log in) bwa ko aonga ni kona ni kabongana te internet. Aio e na tuanga te operator ae ko a online n aia café, outero ke taabo ni mooi. Bon akea te aro ni kamanomano rinanon te encryption.

Te WiFi ibukia te botanaomata ae mano

  • Ti ngkana ko kabongana te web page ae mano ma bon tai kanakoa ke karokoi rongorongo aika kaineti ibukim ngkana ko kabongana ana WiFi te botanaomata.
  • Ni bon angaraoina, ao bon kabonganai taian hotspot aika kinaki n aekan ana WiFi te tautaeka ae e aki kaboakin ke aika a reke ma n am cell network provider.
  • Taan bitineti ni kabane a bon riai ni kabonganai network aika mano, encrypted Virtual Private Network (VPN).
  • E kakawaki bwa e update man mwakuri raoi am antivirus/antispyware software ao firewall imwain ae ko kabongana te Wifi n ana tabo te botanomata.

Ibuobuoki riki tabeua

  • Tai kitana am kaombiuta, smartphone ke tablet n akea ae mena irarikina.
  • Taraia raoi bwa antai aika a mena irarikim aika a kona n taratarai bwaai aika ko karaoi online.

Jagon Baster

Encryption

Te mwakuri ae bita te data nakon te cipher text (te aekaki ni code) ni kamanoa bwa e na aki ataki nanona irouia party aika akea kariaiakaia.

WPA2

WiFi Protected Access 2: te aekaki n data encryption ae totokoa te spy ao te rinnako nakon te wirelss network irouia tenan malicious user. Kabwarabwaraki n te 802.11 standard. E karekea naba te security ae korakora nakon WPA ke WEP.

WPA

WiFi Protected Access: te aekaki n data encryption ae totokoa te spy ao te rinnako nakon te wirelss network irouia tenan malicious users. Kabwarabwaraki n te 802.11 standard. E karekea naba te security ae aintoa nakon te WEP.

Wi-Fi

Nora 'wireless network'.

WEP

Wired Equivalent Privacy: te aekaki n data encryption ae kamanoi taian spy ke te rinnako nakon te wirelss network irouia te nan malicious users. E kabwarabwaraki n te 802.11 standard.

Virtual Private Network

Virtual Private Network: te mwakuri ae karaoa te connection ae mano i marenan uoua te points i aon te internet. E kabonganaki riki ibukin aia maroro i marenaia bitineti ma bitineti.

Router

Te device ae bairea te network ke te internet traffic. A kukuneaki riki n taian auti/aobiti aika uarereke i nanon te WiFi device (wireless hub)

ISP

Internet Service Provider: te kambwana ae karekea te rinnako nakon te internet

802.11

Tein tain wireless network.