Social engineering e kona n iangoaki raoi arona bwa e na nang anai nano, ma angin ana tabeka (approaches) e karaoaki iroun te aomata ae ko onimakinna ke ae e taua te nakoa ae bubura. N tabetai e karaoaki bwa kona nang kakoaua riki man maibibin rongorongom are e a kaman reke irouia taan kewe. Aomata aika kona ni mwane n te waaki ae te social engineering bon aomata aika bitineti ao aika tiaki naba.
Taian katoto iaon Social Engineering
- Kaekan te email ae kewe are aongkoa e roko man am bangke ke am credit card provider, mwangan teuana te tautaeka, a membership organisation ke te website ae ko bobwai maiai, e tuangko bwa ko riai n ira te link n anga riki rongorongom – riki am password, PIN ke rongorongo aika ana riai n aki ataki. Aio e ataki n arana ae phishing (te email ae kewe).
- Karekean rongorongo nakon te tia kewe ae e tareboniko bwa aongkoa e tareboon man te bangke ke te tia karaoa te credi card, ke man te tabo ni bureitiman n tuangko bwa iai te kanganga. A tuangko bwa ko na kakoauai raoi rongorongo aika ana riai n aki ataki (confidential) bwa e aonga n toki te kanganga anne. Aio e ataki n arana ae vishing (te waaki ni kewe ae karaoaki rinanon te tareboon). A kona naba ni kanakoa te “courier” (te kambwana ae tabeakina nikirakin batia ma taian reta) bwa a na anai taian payment cards ke rongorongo riki tabeua mairoum, e ataaki n arana ae courier fraud.
- Rokon te tareboon mairoun temanna ni bukinna bwa aongkoa te upport agent ae nang ataki man kinaki ibukin am kaombiuta ma software, ao n tuangko bwa iai taian kanganga (technical issues). A nang taetae raoi, ngaia are ko a angania am login details ae e a kona n reke iai te mwakuri ni mwantiaka ao kimoakin rongorongom.
- Teuana naba ko angania te konaa bwa ana kona ni kabongana am mitiin mai kiraroa, ao ni kona ni karekea te virus ke spyware nakon am mitiin. Aomata aika a bukinia bwa taian ‘IT support’ (taan tia ibuobuoki ibukin te IT) n am bitineti a taneiai ni butiko am password bwa aonga n rinnako n ana systems ao data am kambwana.
- Rikoan ao karinan te USB stick, memory card, CD-ROM/DVD-ROM ke taian storage medium tabeua aika a a bon nanonaki ni katukaki bwa kona kunei, ke ae ko anganaki. Te device e mena inanon te malware – te katoto te virus ke spyware. E kinaaki n arana ae baiting.
- Tiaki nanom ni kariaia te criminal bwa ena rinnako n am computer, server ke tareboon ni mwengam ke n am tabo ni mwakuri.
Kona kanga n totokoa ana waaki te social engineering
- Bon tai kaota naba rongorongom ke rongorongon am mwane n ikotaki ma am usernames, passwords, PINS ke am nambwan am ID.
- Taratara raoi bwa aomata ke botaki are ko angania rongorongon am payment card a bon koaua, ao bon tai kaota naba am passwords. Uringa bwa te bangke ke botaki aika kinaki a bon aki kona n tuangko ibukin am password rinanon te email ke te tareboon.
- Ngkana e roko iroum te tareboon ni bubuti ibukin rongorongo aika ana riai n aki ataki, kakoaua raoi n tuangia ibukin araia ae bwanin ma koreana ao nambwan te tareboon ae ko kona ni manga tarebonia n oki iai.
- Ngkana ko tuangaki iroun te aomata ae tareboniko bwa kona katoka te tareboon ao n tarebonia am bangke ke card provider, tarebonia te nambwa iaon am bank statement ke bebwa tabeua man am bank – ke iakun am card – ae tiaki ae ko anganaki iroun te tia tareboon, ao tiaki te nambwa are ko tareboniaki maiai.
- Tai kauki email attachments aika roko man taabo aika ko aki atai.
- Tai tatauraoi n kauka taian links n am emails aika roko man taabo aika ko aki atai. Ma, kamwainga am mouse nakon te link ni kaota te tabo ae nako maiai, e na oti n am screen n te maing n te koona mai nano. Taraia ngkana e kaokoro ma are e oti n te text ke n te link are man te email.
- Tai katomai taian external storage devices (devices are ko kawakini iai am data) ke ni karini CD-ROMS/DVD ROMs n am kaombiuta ngkana ko aki ataia raoi bwa a roko maia, ke ti ibukina ko nang kan ataia bwa tera kanoaia.
Mataku nte video aio iaon emails aika kewe
E aki kona n reke iroum aekaki n emails aikai man am bangke, card provider ke man te botaki ni bureitiman. Ngaia are TOKI AO IANGO imwain ae ko mwane n te waki n kewe aio.
Mataku n ara video iaon taian tareboon aika kewe
E aki kona n reke iroum aekaki n tareboon aikai man am bangke, card provider ke man te botaki ni bureitiman. Ngaia are TOKI AO IANGO imwain ae ko mwane n te waki n kewe aio.
Mataku n ara video aio iaon taian tareboon man te kaombiuta support (te ibuobuoki i aon kaombiuta) aika kewe
Ngkana te kambwana n tareboon e tareboniko n tuangko bwa iai te kanganga n am mitiin, e kona ae te kewe. Ngaia are TOKI AO IANGO imwain ae ko mwane n te waki aio.