Archives: Articles
Ratting – Remote Access Trojans
Ko kabongana am kombiuta ke am bwai n itoman ni katoabong ibukin bwaai ni mwakuri ibukim ke aika a taburoroko, ngaia are e rang kakawaki bwa ko na kamanoa man viruses ao spyware. Teuana rinanin te spyware ae e a rang tabangaki bon te RAT (Remote Access Trojan), ae a kona ni kabongana taan ioawa […]
Bwaintangira nakon taian Buoka Online (Donating to Charity Online)
Te mwakuri ae karaoaki irouia taan ibuobuoki ao taan anganano bon te kabanea n tamaroa nakoia te botanaomata, te ibuobuoki nakoia aomata ake a kainanoa buokaia ni mwengaia ke i abatera. Te ibuobuoki (Charities) e waaki man taian bwaintangira ke anganano mairouia tabeman aomata ao taan bitineti ibukin karaoan aia mwakuri, riki n tain te […]
Payday Loans
Payday loans let you borrow relatively small amounts of money for a short period – from a few days up to a month, until you get paid the following month. Available from internet sites and high street shops, payday loans can be easy to get but interest rates are higher than with other types of […]
Kakamakaia ke kuakia aomata rinanon te email ke anga n reitaki iaon te electronic communication (Cyberstalking)
E a kaman iai te waaki ae kakamakaia aomata ke kuakia aomata, ma inanon rikiraken kabonganan te internet, e a rang bebete riki karaoan mwakuri aikai ni kabubura nako riki aia mwakuri ao n rinnako online. Te mwakuri ae e aki raoiroi aei mairouia aomata e bon aki butimwaeaki ao baika riki nakoia aine ke […]
Mwakuri aika bure n irekereke ma te mwane (Money Muling)
Ngkai taan kimoa a kakaei aia anga aika a na karaoi n irekereke ma karaoan te ioawa ke karaoan te mwakuri ae kaitara te tua, te mwakuri n irekereke ma te mwane e a tabe n rikirake karaoana.
Karaian te Mwane
A mwaiti taai are ko na kona ni butiaki bwa ko na kanakoa te mwane nakoia tabeman aomata – tao ibukin te mwamwananga, te reirei, kanganga aika a karina ibukin te utu, ke buoka nakon te utu. A mwaiti naba taabo ni karaai mwane aika a maan n tei ao a rang n onimakinaki ibukin […]
Websites i bukin kabotauan boon bwaai
Kabotauan boon bwaai ke ‘aggregator’ sites (websites ae a toka ke a oti iai bwaai ni bobwai aika titebo ke ti tearona teia) ea nang rikirake ataakina n ririki aikai. E kaota te waakirake – e anganiko te kona ni karekea te boo ae materaoi ngkana ko kabooa am insurance, services ibukin te mwane, utilities […]
Ransomware
Ransomware bon karinanin naba te malware ae e angania taan ioawa te korakora bwa a na kona n rokana te kombiuta man te tabo ae e raroa – ao imwiina a manga kaota te pop-up window nakon te tia bwaibwai ke te aomata ae kabongana te kombiuta bwa e na rokanaki ni karokoa e a tia ni bwaka te mwane. N tabetai, bon ti nambwan te keypad iaon te kombiuta are e rang kakabonganaki ibukin karinan te PIN n te kabwakamwane nakoia taan ioawa. Rinanin te ransomware aika a tabangaki n taai aikai bon CryptoLocker ao WannaCry. Iai naba te bukibuki ibukin te mwakuri ae tabuaki iaan te tua ke tamnein te bwaitingako ae kona n oti n tabetai i aon te screen are e roka, n te aro are e a rang kanganga irouia taan kabongana te kombiuta bwa a na bubuti buokaia irouia tabeman, ngaia are a waekoa ni kabwaka te mwane nakoia taan ioawa.
Penny Auctions
Te ‘penny auction’ (te ara ae kabuta ibukin te kanrin n te ororake) bon te tabo naba ni bobwai online are a kabwaka iai kanriniia naake a kan iri n te mwaiti ae e uarereke, ao e aki kona ni kaokaki ni katoa te tai are a karina iai aia boo i aon te bwai […]
eCards
E tabe n rikirake kinakin te eCards (e maiu man te iti ke te greeting cards online) inanon ririki aika bwakanako. E rang angaraoi ao e boraoi ao e kaunga naba ngkana ko kabongana ni kanakoi am kamauri nakoia raoraom ao kain am utu – ao ngkana iai am bitineti – taani bobwai iroum. eCards e rang bati […]