English

Blogging

Te blog, kauarerekean te taeka ae web log, bon te website ae kakabouaki n taian post (katanoata) aika a boou, n aekakin te diary (te bwai ae ko karaoia n te bong teuana ma teuana). Taabo n ibuobuoki n aron te Blogger, te WordPress ao te MSN Spaces a karaoaki ibukin kabebetean aia mwakuri aomata ao kambwana ni karaoi oin aia blog.

Taian kanganga

  • A kona n kuneaki rongorongom e ngae ngkana ko blog iaan te ara ae e kaokoro, ke ae ko na aki kinaki iai.
  • Ko kona n uringaba rimwi n te bwai ae ko koreia n am blog. Te katoto teuana, ko kona ni kabaneaki man am mwakuri ke ko aki bwaati nakon te ukeuke ni kamwakuri ibukin am katanoata aika a kabwainrang, ke e karawawata raraom, am koraki ke am utu.
  • A tararuaki taian blog iaan te libel law (te tua ibukin totokoan kanganga n irekereke ma te kewe ni kabuakakaa te aomata). E kona ni karekea te rekenikai ae e rang n korakora nakoim, ngkana ko katokai rongorongo aika a aki koaua ibukin temanna ke te botaki teuana.
  • Uringnga – te bwai ae e katokaaki online e tiku online… te bwai ae ko katokai e tiku n ana tabo te botanaomata ao n kona n noraki n taai nako. E ngae ngkana ko kamauna te katanoata anne rimwi, e kona n tia ni kawakinaki n te search engine (te tabo are a kona iai n kakaeaki iai rongorongo) ke internet archive (te tabo are a kawakinaki iai rongorongo n te internet), ke n ana server te kambwana (taabo are a kawakini iai aia files).
  • Tao ko na taku bwa e uarereke mwaitia am aomata aika ko na kaongoraia, ma a kona n noraki taian blog irouia te botanaomata ao e rang kakai reke te rongorongo irouia aomata ngkana a kakaei rinanon taian search engine.
  • E kona naba te tabo ni ‘comment (koroboki)’ iaon angia taian blog ni kabonganaki buaka irouia spammers (aomata aika a kakanakoi rongorongo aika a aki koaua) n aron taian toma nakon taian website aika a katanoatai, cyber-criminals (aomata aika a kona ni kabonganai rabakau aika a boou n iraei rongorongon te kambwana ke rongorongon te aomata) n ikotaki naba ma te katomatoma nakon taian website aika a aki koaua, ke aomata aika a kabonganai taetae aika a kamatauninga
  • Ataei a kona n kaoti rongorongoia ke n katokai tamneia n tiaki nanoia.

Blogging aika a mano

  • Ngkana ko tangira am blog bwa e na noraki irouia te botanaomata, ti taekini bwai ae ko tangiriia aomata n te internet bwa a na ataia. Ao ngkana ko aki, ao karaba am blog ma irouia te botanaomata.
  • Tutuoa n taai nako bwa antai ae e a tia n nora am website ao karaoi bitaki ngkana e riai.
  • Kawakini bwaninin rongorongom aika ko na kinaki iai bon ti ibukim ao aomata aika ko onimakinia.
  • Tai katokai rongorongo aika a kakawaki aika a na kona ni kabonganaki irouia tabeman n iraeaki iai am bwai n aron nambwan am credit card, rongorongon am passport ke am tabo ni maeka.
  • Iangoa kabonganan te ara ae ko na aki kinaki iai ngkana ko kan karaba rongorongom bon ibukin kamanoam, ke iai bukina bwa e riai n aki kaotaki ke kamanoan te mwakuri.
  • Taraia raoi bwa tera te rongorongo ae ko na kaoti n aron am tabo ni maeka, am reirei, am tabo ni mwakuri ke am bong ni bung.
  • Taraia raoi bwa aekara tamnei aika ko katokai bwa mwiina a na kaoti rongorongom aika ko aki tangiria bwa a na ataaki.
  • Taraia raoi bwa tera am namakin ae bon ti ngkoe n ataia ae ko tibwaia n am blog.
  • Taraia bwa tera ae a koreia raoraom ibukim n aia blog, ke a koreia iaon am blog, riki bwaninin rongorongom ao bwaai aika ko karaoi.
  • Taratara raoi imwain ae ko kaitibo ma te aomata ae ko a tibwa kina inanon te blogging.
  • Taraia raoi ataei bwa a na atai kanganga aika a kona n riki man kabonganakin te blogging nakoia te botanaomata.
  • Taratara raoi ngkana ko boou ni kabonganan te blogging. Kaotako raoi ibukin kabonganan te software ae ko kabongana ao aron te reitaki iaon te blog (‘the blogosphere’ – bota ni karaki ke rongorongo), n ikotaki ma arom n raumeai taian koroboki.
  • Tai katokai bwaai aika a na kona ni kamaemaeko rimwi.